zondag 1 oktober 2023 /

Online beeldverhaal over Arbeitseinsatz

Gedwongen - graphic novel

Co Knuppelder was net achttien toen hij in 1943 door zijn baas als jongste bediende naar Duitsland werd gestuurd. Hij had geen idee wat hem te wachten stond. Hij pakte zijn koffer, gooide zijn nette pak erin en vertrok.

 

Hij was één van de half miljoen mannen die tussen 1942 en 1945 uit Nederland tewerkgesteld werdenin nazi-Duitsland vanwege de Arbeitseinsatz. Het waren vaders, echtgenoten, verloofden en jongens die de puberteit nog nauwelijks ontgroeid waren.Samen met meer dan 7 miljoen mannen en vrouwen uit de rest van Europa en de Sovjet-Unie moesten ze de (wapen)industrie en landbouw in Duitsland overeind houden, terwijl Duitse gezonde mannen aan het front vechten. Naar schatting overleefden 30.000 Nederlandse mannen het niet.

 

Hoewel in bijna elke familie wel iemand in Duitsland tewerkgesteld was, wordt er na de oorlog nauwelijks over gesproken. De online graphic novel Gedwongen - tewerkgesteld in Duitsland vertelt het verhaal van Co Knuppelder. De prachtige illustraties zijn van Max Philippi en de muziek van componist Darius Timmer. 

 

Co Knuppelder is inmiddels 99 jaar en houdt nog steeds van een feestje. Hij gaat nooit zijn huis uit zonder ‘stroppie’. Hij werkte tijdens de Arbeitseinsatz onder andere in een bommenfabriek. Het verleden houdt hem nog steeds erg bezig. 

 

Ook een podcast en tentoonstelling

Sinds 2018 onderzoekt het Nationaal Comité 4 en 5 Mei samen met het NIOD de periode van de Arbeitseinsatz. Eerder produceerden we in opdracht van het Comité met audiomaker Tjitske Mussche de podcast Gedwongen, met persoonlijke verhalen van de laatste ooggetuigen. Ook maakten we een tentoonstelling in Kamp Amersfoort waarin ex-tewerkgestelden over hun ervaringen vertellen aan de hand van persoonlijke voorwerpen, memoires, foto’s en audioverhalen.

 

Productie en concept: Aldus’ producties
Illustraties: Max Philippi
Verhaal: Emmie Kollau
Ontwerp: Kars van den Heuvel en Tijl Akkermans
Montage en sounddesign: Kars van den Heuvel en Emmie Kollau
Interviews: Tjitske Mussche en Emmie Kollau
Muziek: Darius Timmer
Met dank aan Elise van Zijst

Lees ook

dinsdag 3 oktober 2023

Opening pop-up expositie

Remember the rebel

Op 9 november vindt in Parktheater Eindhoven de feestelijke opening plaats van de pop-up expositie Remember the Rebel. De installatie portretteert illustere rebellen van het heden en recente verleden uit heel Europa en is van 2 november t/m 30 november te zien tijdens de Maand van de Democratie in het Parktheater.

vrijdag 26 januari 2024

Tentoonstelling over Arbeidseinsatz

Gedwongen - expositie in Kamp Amersfoort

Vaders, echtgenoten, verloofden en jongens die de puberteit nog nauwelijks ontgroeid waren: ongeveer een half miljoen Nederlandse mannen werd tussen 1942 en 1945 als dwangarbeider ingezet in de Duitse industrie. Hun verhaal is decennialang onderbelicht gebleven. Maar nu is er in Kamp Amersfoort de speciale tentoonstelling Gedwongen.

donderdag 21 oktober 2021

Podcast - Nationaal Comite 4 en 5 mei, NIOD

Gedwongen - tewerkgesteld in Duitsland

Het is een groep waar je zelden over hoort: de mannen die in de Tweede Wereldoorlog als dwangarbeider in Duitsland hebben gewerkt. In de nieuwe podcast Gedwongen, die we samen met Tjitske Mussche maken, verzamelen we hun persoonlijke verhalen en onderzoeken we waarom het onderwerp zo lang onbesproken is gebleven. In opdracht van het Nationaal Comité 4 en 5 mei. Lancering: 9 november 2021.

 

dinsdag 7 november 2023

Nieuwe podcast ism NRC

Hier hing een schilderij

Het Stedelijk Museum gaf een Kandinsky ter waarde van 60 miljoen terug aan de erven van de laatste Joodse bezitter. Of gaf het museum het schilderij weg? In de podcast Hier hing een schilderij gaan Emmie Kollau en Pieter van Os op zoek gaan naar het antwoord in een fascinerende zoektocht naar geschiedenis én moraal.